Өвөр Байгальд буриад бөхийн барилдааны «Алханайн их шагнал» тэмцээн болно
“Алханайн том шагнал” тэмцээнд шилдэг бөхчүүд оролцох бөгөөд шагналын сан нь 700 мянга гаруй рубль байна.
Ариун Алханай уулын бэлд наймдугаар сарын 4-нд Өвөр Байгалийн хязгаарын буриад бөхийн барилдааны аварга шалгаруулах «Алханайн их шагнал» 18 дахь удаагийн нээлттэй тэмцээн болно.
Бөхийн энэхүү нэртэй тэмцээний түүх 2005 оноос эхтэй. Тухайн үед Алханайд Агийн Буриадын автономит тойргийн захиргааны тэргүүн Баир Жамсуевын санаачилгаар буриад угсаатнууд суудаг бүх бүс нутгийнхны буриад бөхчүүд, онолчдын эрдэм шинжилгээний бага хурал болсон юм. Энэ үеэр нэгдсэн журам баталж, барилдааны үндсэн цагийг таван минут байна гэж тодорхойлжээ.
Хэрэв үндсэн цагт ялагч тодрохгүй үед бөхчүүдийн нэг нь газарт унах хүртэл шуудагны барьцтай нэмэлт цаг олгоно. Буриад бөхийн дүрмээр, оролцогч бүр үндэсний малгай, шуудаг, бүс, зөөлөн ултай гутал, үндэсний хувцас бүхий өөрийн засуултай байх ёстой.
Алханай дахь аварга шалгаруулах тэмцээн буриад бөхийн хөгжил, залуу үеийнхний дунд үндэсний уламжлалыг сэргээх, эх оронч үзэл, оюун санаа, ёс суртахууныг төлөвшүүлэхэд том ач холбогдолтой.
Тэр үед Алханайд болсон эрдэм шинжилгээний бага хурлын дараа болсон анхны барилдаанд Чулуутайгаас оролцсон, олон улсын хэмжээний мастер Баир Базаров, Догой тосгоны Зориг Жамбалов нар түрүүлжээ.
Алханайд болсон буриад бөхийн анхдугаар тэмцээн буриад бөхийг сэргээх эхлэлийг тавьсан юм. Тус тэмцээний үзүүр түрүүнд өвөр байгалийн хязгаарын Баир Базаров, улаан-үдийн Владимир Дагбаев нар тунажээ. Улмаар Владимиром Дагбаев ялж, «Алханайн их шагнал» наадмын буриад бөхийн барилдааны тэргүүн бөхөөр шалгарсан байдаг. Тэр цагаас хойш олон жил өнгөрч, өдгөө «Алханай» үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнгийнстадионд жил бүр Буриад болон Өвөр Байгалийн хязгаарын буриад угсаатан хүчтэнүүд цугларсаар байна.
«Алханайн их шагнал» наадам Өвөр Байгалийн зон олны хамгийн хүсэн хүлээдэг, нэртэй арга хэмжээ болжээ. Эртнээс нааш буриад бөхийн барилдаан буриадын зоны өвөрмөц онцлогийн чухал илэрхийлэл байж ирсэн юм. Энэхүү баяр наадмын ёслол нь театрчилсан, баярын концертоор чимж, ураг удмаа хүндэтгэх, бөхчүүдийн удмыг дээдлэх ёслолууд болж, үзэсгэлэнгийн талбайнууд дэлгэгддэг.
Өсвөр бөхчүүдийн барилдаан - 45 кг хүртэл, 55 кг хүртэл, 65 кг хүртэл, 75 кг хүртэл ба 75 кг-аас дээш гэсэн 5 жингийн ангилалд явагдана. Харин эрчүүд 60 кг хүртэл, 70 кг хүртэл, 80 кг хүртэл, 92 кг хүртэл болон 92 кг-аас дээш жинд хүч сорьдог. Үндсэн тэмцээний дараа өсвөр бөхчүүд болон насанд хүрэгсдийн дунд тусгайлан үнэмлэхүй аварга шалгаруулах тэмцээн болдог. Энэ жил үнэмлэхүй аварга шалгаруулах тэмцээний шагналын сан насанд хүрэгсдэд 100 мянган рубль, өсвөр насныханд 50 мянган рубль байна», - гэж Базар Дугаржапов мэдээлэв.
Тэрчлэн шилдэг бөхийн цоллооч, шилдэг дэвээ шавааны шагнал гардуулна. Энэ жилийн тэмцээний нийт шагналын сан 700 мянга гаруй рубль байна.
Түүнээс гадна наймдугаар сарын 4-нд ариун дагшин Алханай уулын бэлд Алтаргана-2024 наадмын ялагчид, шагналтнуудын шагнал гардуулах ёслол болно. Алханайн том шагнал буриад бөхийн тэмцээний нээлтийн өмнө энэ ёслол болох юм.
Спортын энэхүү баяр ёслолын арга хэмжээг зохион байгуулагчид болох Агийн Буриадын тойргийн захиргаа, Дульдургин аймгийн захиргаа, Өвөр Байгалийн хязгаарын «Үндэсний спортын Олимпийн нөөц бэлтгэх спортын сургууль», Хязгаарын спорт бөхийн Холбоо, «Алханай» үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэн зэрэг газрууд Алханайн ариун дагшин нутагт баярыг нэр төртэй зохион байгуулахын төлөө нөр их бэлтгэл ажлыг гүйцэтгэжээ. Тэмцээнд буриад бөхийн барилдааны аваргууд болон өвлөн дээдлэгчдийг хүлээж байна.
